Հայ-էմիրաթական հարաբերությունների վերաբերյալ համառոտ տեղեկանք

05 հնս, 2025

Հայաստանը կարևորում է Ծոցի երկրների հետ բարձր մակարդակի հարաբերությունների ամրապնդումը և խորացումը, որում Արաբական Միացյալ Էմիրություններն ունի իր ուրույն դերը։ Թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական առումներով Հայաստանը Էմիրությունները դիտարկում է որպես կարևորագույն կապող օղակ Հայաստանի և Ծոցի արաբական երկրների միջև։ Հայաստանը մեծ նշանակություն է տալիս Արաբական Միացյալ Էմիրությունների հետ տարբեր ոլորտներում համագործակցության հետագա զարգացմանը, ինչի համար առկա է լուրջ ներուժ։

Երկկողմ հարաբերություններ
Հայաստանի և Արաբական Միացյալ Էմիրությունների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1998թ. հունիսի 25-ին` Նյու Յորքում համապատասխան արձանագրության ստորագրմամբ:

Աբու Դաբիում ՀՀ դեսպանությունը հիմնվել է 2000թ., Երևանում ԱՄԷ դեսպանությունը՝ 2015թ.։ 2017թ. Դուբայում հիմնվել է ՀՀ գլխավոր հյուպատոսությունը:

2019թ. մայիսին Երևանում կայացել է Հայ-էմիրաթական միջկառավարական համատեղ հանձնաժողովի առաջին նիստը: Որպես համագործակցության առաջնային ուղղություններ` ընդգծվել են ֆինանսական, առևտրատնտեսական, սննդի անվտանգության և գիտակրթական ոլորտները:

Առևտրատնտեսական համագործակցության առաջնային ոլորտներն են տեղեկատվական տեխնոլոգիաները, գյուղատնտեսությունը, ոսկերչությունը, ադամանդագործությունը, պարենային անվտանգությունը, վերականգնվող էներգիան, զբոսաշրջությունը: Մինչ համավարակով պայմանավորված ճգնաժամը` երկկողմ առևտրաշրջանառությունը մեծ չէր, սակայն արձանագրում էր դրական դինամիկա: 2019թ. ՀՀ-ից ԱՄԷ արտահանումը կազմել է $57,3 մլն, ներմուծում ԱՄԷ-ից՝ $281,2 մլն, ընդհանուր՝ $338,5 մլն:

2019թ․ դրությամբ ՀՀ-ում գրանցված է 635 էմիրաթական ընկերություն։

Տնտեսական, մշակութային, զբոսաշրջային և հումանիտար կապերի ամրապնդման տեսանկյունից կարևոր է Աբու Դաբի-Երևան և հակառակ ուղղությամբ ուղիղ չվերթների իրականացումը:

Երկկողմ համագործակցության զարգացման համար նոր խթան կհանդիսանա ExpoDubai-2020 ցուցահանդեսը: Հայաստանն առաջին երկրներից է, որը հաստատել է իր մասնակցությունն այդ համաշխարհային նշանակության միջոցառմանը։

Հայաստանի և Էմիրությունների միջև ստորագրվել է համագործակցության 31 փաստաթուղթ ներդրումների խրախուսման, կրկնակի հարկումը բացառելու, առևտրատնտեսական, իրավական օգնության, մշակույթի, կրթության և գիտության, առողջապահության, գյուղատնտեսության, զբոսաշրջության, Արփա-Սևան թունելի վերականգնողական աշխատանքների ֆինանսավորման, օդային հաղորդակցության, մաքսային, անվտանգության բնագավառում համագործակցության և ահաբեկչության դեմ պայքարի և այլ ոլորտներում:

Երկկողմ հարաբերություններում կարևոր տեղ է հատկացվում միջազգային հարթակներում և բազմակողմ ձևաչափերի շրջանակներում համագործակցությանը:

Պայքար COVID19 համավարակի դեմ
Հայաստանը բարձր է գնահատում ԱՄԷ իշխանությունների կողմից COVID-19 համավարակով պայմանավորված Հայաստանին տրամադրած մարդասիրական օգնությունը. էմիրաթական կողմը շուրջ 7 տոննա աջակցություն է ցուցաբերել Հայաստանին:

Հայ համայնք
Հայ-էմիրաթական բարեկամական հարաբերությունների ձևավորման մեջ իր ավանդն ունի Արաբական Միացյալ Էմիրությունների հայկական փոքրաթիվ, բայց ակտիվ համայնքը:

Արաբական Միացյալ Էմիրություններում հայերը սկսել են հաստատվել 1975թ. հետո՝ ներգաղթելով Սիրիայից, Լիբանանից, Իրանից, Եգիպտոսից, Իրաքից, Հայաստանից, Ռուսաստանից, եվրոպական երկրներից, ԱՄՆ-ից և Կանադայից:
1980թ. կազմավորվել են Շարժա-Դուբայի և Աբու Դաբիի Ազգային վարչությունները: Նույն թվականից սկսել է գործել Շարժայի «Օհանեսյան» կիրակնօրյա հայկական վարժարանը: 1998թ․-ից գործում է Շարժայի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին, 2014թ. դեկտեմբերից՝ Աբու Դաբիի Սրբոց Նահատակաց եկեղեցին: 2016թ. մայիսից Աբու Դաբիում՝ եկեղեցուն կից, գործում է «Արա Խանոյան» կիրակնօրյա դպրոցը:
Ներկայումս ԱՄԷ-ում բնակվում է շուրջ 10 հազար հայ: ԱՄԷ-ում բնակվող հայերի 90 տոկոսը պաշտոնավարում է տարբեր պետական և մասնավոր ձեռնարկություններում և ներգրավված է հիմնականում շինարարական, ճարտարագիտական և տնտեսագիտական ոլորտներում:

ՀՀ ԱԳՆ
պաշտոնական կայք

Երկքաղաքացիություն

Էլեկտրոնային վիզա

Արտոնագրի ձևեր